NOTITIE

Dossier:

We delen ook een deel van de notities die we maken tijdens onze onderzoeksprojecten, zoals notities op basis van interviews, bestudeerde documenten of geraadpleegde literatuur. Op die manier volg jij nog beter wat we doen en kun je bovendien actief meedenken over de richting van ons onderzoek.

Bronnen bij video Daar kunnen een hoop mensen in wonen

❚ In het kort:
Hieronder, de bronnen en cijfers die in de Momus video “Daar kunnen een hoop mensen wonen” voorkomen. Zie telkens het citaat uit de video en de bronnen die hierbij horen.

❚ Datum van notitie:
5 november 2025

❚ Dossier:
Een einde aan dakloosheid, Woonproof

❚ Auteur:
Jeske Jongerius, Alexander Beunder

❚ Bronnen:
Voornamelijk: straatconsulaat.nl, het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) en Pointer (KRO-NCRV)

❚ Notitie:

Hieronder, de bronnen en cijfers die in de video “Daar kunnen een hoop mensen wonen”. Zie telkens het citaat uit de video en de bronnen die hierbij horen.

“Straat Consulaat in Den Haag kraakte afgelopen zomer uit protest de passage in Madurodam. Al 30 jaar staan de bovenwoningen van de echte passage leeg.” 

Zie verslag hierover op de website van Straat Consulaat en een nieuwsbericht in het Brabants Dagblad.

“De Nederlandse leegstand betreft 3% van alle gebouwen”. 

Dit cijfer wordt ook door Straat Consulaat genoemd, op basis van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De Leegstand Monitor toont dit cijfer (ga naar “Tijdreeks per regio”, kies “Leegstand %” en “aantal objecten”, en zie het cijfer in de grafiek). In de jaren 2020-2024 was de leegstand 3 procent.

“[De leegstand is] goed voor 36.500.000 vierkante meter”. 

Ook dit cijfer komt van de website van en is terug te vinden in de Leegstand Monitor van het CBS, hoewel het exacte cijfer er iets vanaf wijkt (ga naar “Tijdreeks per regio”, kies “Leegstand aantal” en “oppervlakte m2”, en zie het cijfer in de grafiek. In 2024 was de leegstand om precies te zijn 36.541.650 vierkante meter.

“Met zo’n 450.000 woningzoekenden is dat 80 leegstaande vierkante meter per woningzoekende, rekent Straat Consulaat uit”. 

Dit meldt Straat Consulaat in dit artikel. Het aantal woningzoekenden van 450.000 komt ongeveer overeen met het cijfer op de website van het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VROM) van “de totale vraag naar 434 duizend woningen” in 2025: 

“Van de circa 8,462 miljoen huishoudens woont 7,837 miljoen zelfstandig in een (eigen) woning. De resterende 626 duizend huishoudens wonen in bijzondere woonvormen: zij delen bijvoorbeeld een woning, wonen in een recreatiewoning of in leegstaand vastgoed zoals voormalig kantoorgebouwen en winkelruimtes. Van deze groep wordt aangenomen dat de huishoudens van 25 jaar en ouder (circa 353 duizend huishoudens) op zoek zijn naar een zelfstandige woning. Daarnaast zijn er de starters op de woningmarkt, zoals jongeren die zelfstandig willen gaan wonen of immigranten. Tot slot zijn er ook huishoudens die de woningmarkt verlaten, zoals emigranten of huishoudens die naar een verpleeghuis verhuizen. Door het verschil tussen starters en woningmarktverlaters komen er per saldo 81 duizend woningvragers bij. De woningzoekers (353 duizend) en de bijkomende starters (81 duizend) tellen samen op tot een totale vraag naar 434 duizend woningen”

Uitgegaan van de afgeronde cijfers van 36.500.000 vierkante meter en 450.000 woningzoekenden, bestaat er inderdaad circa 80 leegstaande vierkante meter per woningzoekende: 36.500.000 ÷ 450.000 = 81.11 ≈ 80.

Of, gebruik makend van de exactere cijfers: 36.541.650 ÷ 434.000 = 84.2 vierkante meter per woningzoekende.

“Volgens het journalistieke platform Pointer zou de huidige leegstand heel Utrecht kunnen huisvesten”. 

Zie de publicatie van Pointer hierover: “In Nederland staan zoveel gebouwen leeg, dat je alle inwoners van Utrecht erin kwijt kan”. Pointer gaat hierin overigens uit van een lager aantal dan de eerder genoemde 36,5 miljoen vierkante meter: “In totaal staat er 17,8 miljoen vierkante meter aan panden structureel leeg, aldus het CBS. Er zit al zeker een jaar geen bewoner of huurder in. Ook wordt er geen of nauwelijks energie afgenomen in deze gebouwen.”

Ook Pointer verwijst in hun link naar de Leegstand Monitor van het CBS, en beperkt zich hierbij tot het aantal leegstaande vierkante meters die al langer dan een jaar leegstaan (de 36,5 miljoen vierkante meter bevat ook ruimte die korter dan een jaar leegstaat). Zie dit cijfer in de Leegstand Monitor terug: ga naar “Tijdsreeks per regio”, kies als onderwerp “Leegstand (aantal), jaar eerder ook leeg” en als eenheid “Oppervlakte (m2)”, en zie het cijfer in de grafiek terug. In 2024 was dit aantal 17.771.300 vierkante meter, dus afgerond inderdaad tot 17,8 miljoen.

Pointer: “Al die leegstand bij elkaar, is evenveel oppervlak als 200.000 standaard nieuwbouwappartementen. Dat zou genoeg plek bieden voor alle inwoners van Utrecht (377.000). Zonder te proppen; zij hebben dan evenveel ruimte per persoon als stedelingen nu gemiddeld hebben.”

Dit onderzoek is tot stand gekomen met steun van het Journalismfund Europe en ondersteund met mentoring vanuit Transitions.