We delen niet alleen onze grote bevindingen, maar ook tussentijdse updates over de voortgang van onze onderzoeksprojecten. Deze update is onderdeel van het dossier Goede buren.
Wil je in Utrecht wonen in een sociale huurwoning, dan kan je lang wachten. Gemiddeld duurt het elf jaar voordat je in aanmerking komt. Maar er zijn manieren, naast specifieke voorrang- en urgentie regelingen, om eerder aan een woning te komen. Namelijk als je als ‘goede buur’ wilt zorgen voor je buren en woonomgeving.
Woningcorporaties, in onder andere de regio Utrecht, zetten dit zogenoemde ‘toewijzen op motivatie’ in om de leefbaarheid in bepaalde wijken en wooncomplexen te vergroten. Het doel van de woningcorporaties is hierbij om wijken te creëren met een mix van wat zij noemen ‘krachtige en minder krachtige bewoners.’
Momus werkt aan een onderzoek naar deze nieuwe toewijzingsmethodes. We onderzoeken wat dit ‘goede buur’ principe inhoudt, waar(voor) het wordt toegepast en wat het effect is. We kijken zowel naar de specifieke ervaringen van bewoners en woningzoekenden, als naar grotere vraagstukken over de toegankelijkheid en verdeling van woonruimte.
Opzoek naar input!
Heb je ervaring met het zoeken naar een sociale huurwoning waarbij jouw motivatie als ‘goede buur’ een rol speelde in de aanmelding? We horen graag jouw verhaal. Of je nou een woning kreeg toegewezen of juist werd afgewezen op basis van jouw motivatiebrief/gesprek – jouw ervaring is waardevol. Neem contact met ons op: merel@momusmedia.nl of jeske@momusmedia.nl.
Draag bij aan dit en ander onderzoek van ons, via een eenmalige of maandelijkse donatie aan Stichting Platform Authentieke Journalistiek, een ANBI stichting.
Goede buren
Woningcorporaties, in onder andere de regio Utrecht, zetten het zogenoemde ‘toewijzen op motivatie’ in om de leefbaarheid in bepaalde wijken en wooncomplexen te vergroten. Het doel: wijken creëren met een mix van wat zij 'krachtige en minder krachtige bewoners' noemen. We onderzoeken wat dit ‘goede buur’ principe inhoudt, waar(voor) het wordt toegepast en wat het effect is.
We delen niet alleen onze grote bevindingen, maar ook tussentijdse updates over de voortgang van onze onderzoeksprojecten. Deze update is onderdeel van het dossier Goede buren.
Dit is een update van het onderzoek naar een nieuwe selectiemethode voor sociale huur woningen: wie is een goede buur? Na het doorspitten van beleids-documenten en Woningnet-advertenties is het de hoogste tijd om de wijk in te gaan. Merel en Jeske stappen op de fiets en trappen richting Utrecht Overvecht. Over de brede wegen en vlaktes met stukjes groen torenen de hoge flats die Overvecht rijk is al uit. Sommige flats zijn nét gerenoveerd. Naast de trouwe bewoners die terugkeren, trekken er veel nieuwe gezichten de gebouwen in. Een aantal van hen is bewust uitgekozen door de woningbouwcorporaties. Zij zijn de zogenoemde ‘goede buren’: mensen die beloven zich actief in te zetten voor hun flatgebouw en de buurt. Zij kregen hun woning ‘op basis van motivatie’. MOMUS doet onderzoek naar deze nieuwe toewijzingsmethode voor sociale huurwoningen. Wat betekent het voor de geselecteerde en afgewezen woningzoekenden? Wat vinden de buren ervan? En welke invloed heeft deze praktijk op de toegankelijkheid van de sociale huursector?
Een mysterie
We bellen aan bij de bewoners van een Overvechtse flat waar de woningbouwcorporatie een deel van de woningen op ‘basis van motivatie’ toewijst. Er gaan veel deuren voor ons open, maar die ‘goede buren’ blijven nog even een mysterie. De meeste bewoners die we spreken, zeggen er niets of niet veel van af te weten. Het enige rumoer wat bekend lijkt, is dat de ‘goede buren’ in de benedenwoningen komen te wonen. “De benedenwoningen zijn het mooiste,” vertelt een bewoonster die hier al 27 jaar woont, “maar ook het duurste.” Na de renovatie keerde ze terug naar haar eigen huis. Ze voelt zich veilig en vertrouwd in het gebouw, maar merkt wel dat de sfeer is veranderd: “Er is weinig contact tussen de oude en nieuwe bewoners.”
Ik heb er een hard hoofd in dat nieuwe bewoners iets gaan doen voor de buurt.
Dat beeld beaamt een man die hier is opgegroeid en nu de deur van zijn ouderlijk huis opendoet. “Er is weinig contact tussen de buren, dat is echt anders dan vroeger. De nieuwe en oude bewoners kennen elkaar niet.” Als we hem vragen naar de ‘goede buren’ die de buurt komen versterken, klinkt hij sceptisch: “Ik heb er een hard hoofd in dat nieuwe bewoners iets gaan doen voor de buurt.” Een nieuwe bewoner van de flat weet wel van het ‘toewijzen op motivatie’ af, omdat hij en zijn vriendin ook op zo’n woning hadden gereageerd. Uiteindelijk kozen ze er niet voor, omdat ze via loting al een andere woning in het complex hadden bemachtigd. Het is toeval dat ze in dit gebouw, in deze wijk, terechtkwamen, vertelt hij. Met hun jonge leeftijd hadden ze weinig wachttijd en in veel steden mag je pas vanaf je 23e reageren op lotingwoningen. Hier kon dat al eerder. “Ik heb het idee dat alle leegstaande woningen hier via loting worden verhuurd.” Veel contact met zijn buren heeft hij nog niet: “alleen als ze een pakketje komen brengen.”
Een goede buur
Op de benedenverdieping van de flat, in een van de ‘plint woningen’, treffen we een ‘goede buur’ die nét is ingetrokken. Ze is ontzettend blij met haar woning, die ze dankzij haar beroepsvoorrang en motivatie heeft gekregen. Ze stond één jaar ingeschreven als woningzoekende op Woningnet. Als zorgmedewerker gaat het dragen van extra zorg voor haar omgeving haar natuurlijk af. En dat zag de woningbouwcorporatie ook. Wat ze concreet gaat doen? Zorgen dat het netjes is in de straat en rond de entree, een praatje maken met de buren en hen waar nodig een handje helpen. “Als je ziet dat iemand bijvoorbeeld moeizaam loopt, dat je dan zegt van ‘nou, zal ik even met je meelopen of zal ik je vuilnis overpakken’.” Over concrete taken of plannen werd tijdens de gesprekken met de woningcorporatie niet gesproken, vertelt de 27-jarige verpleegkundige. Het belangrijkste was dat je kon overbrengen dat je “gewoon een hart voor de mensen hebt.”
Het belangrijkste was dat je kon overbrengen dat je “gewoon een hart voor de mensen hebt.”
Zodra alle ‘goede buren’ zijn ingetrokken – alle ‘plint woningen’ zijn voor hen gereserveerd – zullen ze met elkaar en de woningcorporatie bij elkaar komen om te bespreken hoe ze “een steentje kunnen bijdragen aan de buurt.”
Heb jij ook ervaringen met ‘toewijzen op motivatie’? Ben je het tijdens je woning zoektocht tegengekomen? Ben of ken jij een ‘goede buur’? Of ben je vanuit de bewonerscommissie of je werk betrokken bij toewijzen op motivatie? Dan zoekt Momus jou! Stuur een berichtje naar merel@momusmedia.nl of jeske@momusmedia.nl om je ervaring te delen.
Draag bij aan dit en ander onderzoek van ons, via een eenmalige of maandelijkse donatie aan Stichting Platform Authentieke Journalistiek, een ANBI stichting.
Woonproof
Van harde cijfers tot persoonlijke verhalen, geschiedenis en toekomst. In dit dossier duikt Momus in een van de grootste uitdagingen van deze tijd: Wat moet er gebeuren om betaalbaar en gezond wonen voor iedereen bereikbaar te maken? Hoe maken we Nederland weer woonproof?
https://momusmedia.nl/wp-content/uploads/2025/02/PAJ-Woningbouw-bronbeelden-7-scaled.jpg25602560Platform Authentieke Journalistiekhttps://momusmedia.nl/wp-content/uploads/2025/01/momus-wit-300x61.pngPlatform Authentieke Journalistiek2025-02-11 11:50:132025-02-12 19:32:34Eerste ‘goede buur’ gesproken. En nog meer buren.
We delen niet alleen onze grote bevindingen, maar ook tussentijdse updates over de voortgang van onze onderzoeksprojecten. Deze update is onderdeel van het dossier Woonproof.
Afgelopen december organiseerde MOMUS een meet-up in Overvecht om met bewoners te praten over hun wijk. Overvechters maken zich zorgen over de (bouw)plannen maar voelen zich niet serieus genomen. Volgens bewoners worden bestaande problemen in de wijk gebruikt als excuus voor deze nieuwbouw, terwijl er geen oplossingen komen voor de échte uitdagingen waar Overvecht mee kampt.
‘Ik woon er al 65 jaar met veel plezier,’ vertelt een van de aanwezigen tijdens een meet-up in de Utrechtse wijk Overvecht. Deze reactie schetst een heel ander beeld van Overvecht dan er buiten de wijk leeft.
De Utrechtse volkswijk komt vaak negatief in het nieuws en is sinds 2019 onderdeel van het Nationaal Programma Veiligheid en Leefbaarheid (NPVL) vanwege wat het rijk noemt ‘de stapeling van problemen.’
MOMUS doet langlopend onderzoek naar de toekomst van de sociale woningbouwsector in tijden van wooncrisis. Voor dit onderzoek kwamen rond de twintig mensen – zowel jonge als oudere wijkbewoners, enkele gemeenteraadsleden, onderzoekers en betrokken Overvechters met uiteenlopende culturele achtergronden – samen in buurthuis Burezina om hun verhalen te delen met MOMUS-journalisten.
Dit buurthuis, gevestigd in een voormalige kleuterschool, is bijzonder: het wordt volledig gerund door de buurtbewoners zelf. Bestuurder Ibrahim Taoumi spreekt er vol trots over: ‘De mensen die hier komen, vertrouwen ons. In elk steentje hier zit wat van ons.’
Als er over je wijk gepraat wordt
Tijdens de introductieronde valt op hoeveel aanwezigen expliciet benadrukken dat ze met plezier in Overvecht wonen. Die nadruk vormt een schril contrast met de berichtgeving in de media. Dezelfde week nog beschrijft Utrechts nieuwsblad DUIC de wijk als het ‘zorgenkindje van Utrecht’ met ‘hoge, onpersoonlijke flats, veel steen en een hoop scheurende auto’s.’
‘Dat maakt me zo kwaad, zo’n artikel,’ vertelt een bewoner. ‘En dan zegt er weer zo’n stedenbouwkundige dat Overvecht een plek moet worden waar mensen elkaar kunnen ontmoeten, waar recreatie is. Ik denk dan: dat is al zo. Ze doen net alsof er nu niets is.’
Ze doen net alsof er nu niets is
Misleidende taal is een belangrijk punt van onvrede onder de aanwezigen. Een bewoner haalt de term ‘wijkverbetering’ aan: ‘Er werd een bijeenkomst georganiseerd [door de gemeente, red.] om een park op te knappen want mensen zouden zich er onveilig voelen. Dat was zo misleidend, want we moesten praten over hoe het park beter kon, maar eigenlijk ging het om bouwprojecten.’ Een ander vult aan: ‘Er is natuurlijk niks mis met bouwen. Maar dat gaat helemaal niet over wijkverbetering. Het gaat over woningen realiseren.’
Zo bekruipt bewoners het gevoel dat ze niet serieus genomen worden en dat de gemeente een dubbele agenda heeft: ‘De gemeente moet helder zijn over haar intenties. Als ze wil bouwen dan moet ze dat gewoon zeggen.’
Dichtbouwen
Gemeente Utrecht heeft omvangrijke bouwplannen voor Overvecht: er komen 5.000 nieuwe woningen bij in het centrum van de wijk. En voor de hele wijk geldt dat het bouwen van middenhuur- en koopwoningen de komende jaren centraal staat. Het aandeel sociale huurwoningen is te hoog, aldus de gemeente. Door woningen in het midden en duurdere segment te bouwen, wil de gemeente een ‘meer gemengde wijk’ realiseren, zo staat in de Omgevingsvisie.
Wat gaat dit betekenen voor de wijk? ‘Het is een multiculturele wijk maar in de toekomst wordt er voornamelijk gebouwd voor rijkere mensen. Ik vind het geen pas, wat dat doet met het karakter van de wijk.’ Een andere bewoner uit haar bezorgdheid over de plannen om de wijk ‘dicht te bouwen.’ Ze vreest dat parken zullen moeten wijken en Overvecht niet ‘de groenste wijk van Utrecht’ blijft.
We zijn een gewone wijk en willen hier dezelfde dingen als in andere wijken
‘Wat mij zo verbaast,’ vertelt een aanwezige, ‘is dat de problemen die we hier hebben vaak gaan over mensen met psychische klachten, verslaafden, of als je getraumatiseerd bent omdat je een oorlog hebt moeten meemaken. Maar in plaats van dat aan te pakken met hulp van psychologen, wordt er bedacht: we gaan een koopwoning naast je huis neerzetten.’
‘Dat er meer woningen nodig zijn omdat er een enorme woningcrisis is, sure. Maar de manier waarop het wordt aangepakt hier in Overvecht klopt niet.’ Iemand maakt een vergelijking met de aangrenzende wijk Tuindorp, een rijkere Utrechtse buurt waar veelal koopwoningen staan: ‘Stel je voor dat ze [de gemeente, red.] zo over Tuindorp zouden praten: “Weet je wat, jongens? Het is heel ongezond voor jullie want jullie woonvoorraad is veel te eenzijdig. Jullie wonen allemaal in een gezinswoning met grote tuinen, jullie hebben veel te veel groen, dat moet plat en daarna omhoog.” Maar daar maakt de gemeente geen plannen om te verdichten.’
‘We zijn een gewone wijk en willen hier dezelfde dingen als in andere wijken,’ verzucht een aanwezige tenslotte. MOMUS gaat de komende tijd aan de slag met onderzoek naar de toekomstplannen voor Overvecht en hoe bewoners hierbij betrokken zijn.
Wil jij jouw ervaring of verhaal met ons delen? Stuur een email naar: merel@momusmedia.nl
Draag bij aan dit en ander onderzoek van ons, via een eenmalige of maandelijkse donatie aan Stichting Platform Authentieke Journalistiek, een ANBI stichting.
Woonproof
Van harde cijfers tot persoonlijke verhalen, geschiedenis en toekomst. In dit dossier duikt Momus in een van de grootste uitdagingen van deze tijd: Wat moet er gebeuren om betaalbaar en gezond wonen voor iedereen bereikbaar te maken? Hoe maken we Nederland weer woonproof?
We delen niet alleen onze grote bevindingen, maar ook tussentijdse updates over de voortgang van onze onderzoeksprojecten. Deze update is onderdeel van het dossier Woonproof.
‘Hoezo zijn mijn kinderen “negatieve associaties” bij deze wijk? Ik woon hier al heel mijn leven met plezier. Ik heb mijn kinderen hier grootgebracht. Dus hoezo ben ik een “negatieve associatie”? Dat was het moment dat ze mij geraakt hebben. Dat ik echt dacht, deze allochtoon gaat jullie laten zien wat wij in onze mars hebben.’
Mustapha Eaisaouiyen is bewoner van de Tweebosbuurt in Rotterdam, een vooroorlogse volksbuurt. In 2018 krijgt hij een brief op de deurmat. Zijn sociale huurwoning gaat gesloopt worden. MOMUS-journalist Merel de Buck interviewde hem over de gevolgen voor zijn wijk.
Videoproductie: Marit Fokkink | Script: Merel de Buck | Sounddesign: Mathijs Duringhof | Met speciale dank aan Mustapha Eaisaouiyen
Draag bij aan dit en ander onderzoek van ons, via een eenmalige of maandelijkse donatie aan Stichting Platform Authentieke Journalistiek, een ANBI stichting.
Woonproof
Van harde cijfers tot persoonlijke verhalen, geschiedenis en toekomst. In dit dossier duikt Momus in een van de grootste uitdagingen van deze tijd: Wat moet er gebeuren om betaalbaar en gezond wonen voor iedereen bereikbaar te maken? Hoe maken we Nederland weer woonproof?
https://momusmedia.nl/wp-content/uploads/2024/12/mustapha.png10801920Platform Authentieke Journalistiekhttps://momusmedia.nl/wp-content/uploads/2025/01/momus-wit-300x61.pngPlatform Authentieke Journalistiek2024-12-10 16:43:182025-02-11 13:33:07Mustapha Eaisaouiyen en de strijd om de Tweebosbuurt: ‘je sloopt geen huizen, je sloopt een gemeenschap’ (video)
MOMUS organiseert op donderdagavond 12 december een Meet-Up: In gesprek over Wonen. In buurthuis Burezina, Jeanne d’Arcdreef 1 in Overvecht.
We horen graag jouw verhaal! Loop je ergens tegenaan, of wil je aandacht vragen voor een probleem rond wonen? Sloopplannen in je buurt, de verduurzaming van je wijk, of iets anders? Kom naar onze meet-up.
Experts
We nodigen ook enkele experts uit om mee te praten: Sander van Lanen (universitair docent stedelijke armoede & ongelijkheid aan de Rijksuniversiteit Groningen) en Doenja van der Veen (werkzaam bij Bond Precaire Woonvormen en woonachtig in Overvecht). Meer informatie volgt nog.
Leefbaarder voor wie?
We schreven eerder een verhaal over de wijk Overvecht: ‘Leefbaarder voor wie?’ in Huurpeil, het tijdschrift van De Woonbond: ‘Als je de media moet geloven, wil je er niet dood gevonden worden,’ vertelt Nienke van Dam over haar wijk Overvecht. ‘Maar het is zo’n ander beeld als je er zelf woont.’ Lees hier het verhaal.
Woonproof
Deze Meet-Up is onderdeel van het dossier #Woonproof. In dit dossier duiken Merel de Buck en Jilles Mast in een van de grootste uitdagingen van deze tijd: Wat moet er gebeuren om betaalbaar en gezond wonen voor iedereen bereikbaar te maken? Hoe maken we Nederland weer woonproof?
https://momusmedia.nl/wp-content/uploads/2024/11/meetup-note-e1732722747328.jpeg5071502Platform Authentieke Journalistiekhttps://momusmedia.nl/wp-content/uploads/2025/01/momus-wit-300x61.pngPlatform Authentieke Journalistiek2024-11-27 13:06:292025-02-10 21:52:34Kom naar onze Meet-up: In gesprek over Wonen – 12 december 2024
We delen niet alleen onze grote bevindingen, maar ook tussentijdse updates over de voortgang van onze onderzoeksprojecten. Deze update is onderdeel van het dossier Woonproof.
Een dak boven je hoofd, het zou vanzelfsprekend moeten zijn. Maar voor steeds meer mensen is het een droom die met de dag verder uit zicht raakt. Huurprijzen schieten omhoog, koopwoningen zijn onbetaalbaar, en wachttijden voor sociale huur blijven maar oplopen.
Jongeren wonen noodgedwongen langer bij hun ouders wonen en stellen gezinsuitbreiding uit. Na een scheiding of een terugval in inkomsten is verhuizen naar een goedkopere woning vrijwel onmogelijk. Het aantal daklozen stijgt, net als degenen die noodgedwongen bij vrienden op de bank moeten slapen.
Door de wooncrisis staat het leven van vele duizenden mensen in Nederland in de wacht.
Bouwen
…bouwen en nog eens bouwen, zegt het Rijk. Maar ook dit verloopt traag.
Er is gebrek aan bouwlocaties, en personeel in de bouwsector. Ook ontstaan er soms jarenlange door bezwaarprocedures van omwonenden of grote bedrijven.
Ondertussen staan duizenden huizen leeg en gaan bouwprojecten niet door omdat projectontwikkelaars vinden dat ze er te weinig aan verdienen. Ook de verduurzaming van woningen loopt spaak. De stroomnetten zijn oververhit zijn en alternatieven zouden niet winstgevend genoeg zijn.
Sociale woningbouw
Momus onderzoekt de wooncrisis met speciale aandacht voor sociale woningbouw.
Vanwege de schaarste maken gemeenten en het Rijk harde keuzes over wie er nog welkom is. Sommige groepen krijgen voorrang en anderen worden geweerd of verdrongen. En welke offers maken corporaties, gemeenten en het Rijk in de race naar meer huizen? Welke regels, parken en natuurgebieden moeten plaatsmaken voor de bouwdrift?
Van harde cijfers tot persoonlijke verhalen, geschiedenis en toekomst. Momus duikt in een van de grootste uitdagingen van deze tijd: Wat moet er gebeuren om betaalbaar en gezond wonen bereikbaar te maken voor iedereen? Hoe maken we Nederland weer woonproof?
Samen met jou
Via onze nieuwsbrief, sociale media en korte updates op onze website, houden we je continue op de hoogte over de voortgang van ons onderzoek.
Verder nodigen we iedereen uit die in een (sociale huur) woning woont (of dat wil) om met ons mee te denken over de wooncrisis en hoe hieruit te komen. Heb je ideeën, tips of verhalen die je met ons wil delen, of cijfers waar we samen in kunnen duiken? Neem dan contact op met jeske@momusmedia.nl of merel@momusmedia.nl.
Je kan ook een bericht achterlaten op de site, of een van onze meet-ups bezoeken. We hopen van je te horen!
Draag bij aan dit en ander onderzoek van ons, via een eenmalige of maandelijkse donatie aan Stichting Platform Authentieke Journalistiek, een ANBI stichting.
Woonproof
Van harde cijfers tot persoonlijke verhalen, geschiedenis en toekomst. In dit dossier duikt Momus in een van de grootste uitdagingen van deze tijd: Wat moet er gebeuren om betaalbaar en gezond wonen voor iedereen bereikbaar te maken? Hoe maken we Nederland weer woonproof?